Help! Ik ga een workshop, training of teamsessie geven, maar wat moet ik in hemelsnaam gaan doen?! Dat is een vraag die wij vaak tegenkomen tijdens onze trainingen en coachtrajecten rond trainersvaardigheden. Zelfs voor ervaren trainers blijft het kiezen van werkvormen lastig. Terwijl er zo ontzettend veel zijn. Boeken vol en internetpagina’s vol. De vraag is dus: hoe kies je een werkvorm voor je groep?
Ik kan heel blij worden als ik wordt verrast door een werkvorm die ik nog niet ken. Onlangs waren we bij een bijeenkomst van de NOBTRA (Nederlandse Orde van Beroeps Trainers). Aan het eind van de dag werd de ruimte in no tempo versierd met vlaggetjes en kreeg iedereen een toeter. Wie wou mocht op een kruk gaan staan en iets delen waar je trots op was. Dit werd uiteraard beantwoord met gejuich, geklap en getoeter. Het deed me denken aan mijn moeders ‘trotsstoeltje’ uit haar groep 1 klassen. Deze variant voor volwassenen (met een knipoog) was een leuke verrassing!
4 werkvorm categorieën
Wat voor werkvormen zijn er eigenlijk allemaal? Talloze categorieën doen de ronde: spelvormen, discussievormen, actiegerichte vormen, ijsbrekers, casuïstiek vormen en ga zo maar door. Wat wij proberen mee te geven, met name aan onze deskundigen die binnen hun organisatie voor de groep gaan staan, is het volgende: varieer de volgende 4 basis categorieën in je totale programma:
1) Presentatie/Theorie
2) Opdrachten/Oefeningen
3) Discussie/Gesprek
4) Vragen stellen
De laatste, vragen stellen, is een beetje anders omdat je dit eigenlijk door je hele training, workshop of groepssessie heen kan doen.
Ok, variatie is dus belangrijk over het geheel. Maar dan blijft nog steeds de vraag welke werkvorm je wanneer kiest. Daarom 5 hulpvragen bij het kiezen van werkvormen.
5 hulpvragen
Vraag 1: draagt deze werkvorm bij aan het realiseren van het doel?
Vraag 2: past deze werkvorm bij mij; bij wie ik ben, mijn overtuigingen en manier van werken?
Vraag 3: past deze werkvorm bij de groep; hun leerstijl, fase van ontwikkeling en kennisniveau?
Vraag 4: kan deze werkvorm de vertaalslag maken naar theorie en/of de praktijk van deelnemers?
Vraag 5: is de werkvorm haalbaar in relatie tot de tijd, groepsgrootte, locatie, enz.?
Wil je nog meer keuzecriteria? Trainer en opleider Sylvia Blankestijn heeft een aantal belangrijke criteria op een rijtje gezet in haar uitgebreide artikel ‘de keuze van werkvormen’. Van harte aanbevolen!
Resultaat
Het kiezen van de juiste werkvormen is erg belangrijk. Hiermee vergroot je namelijk je doelmatigheid en impact als trainer, workshopgever of begeleider. Dat zal je ook terugvertaald zien in de waardering van je deelnemers. Bovendien maak je het voor jezelf leuk. Ik vind het altijd weer een prachtige puzzel om te kijken welke werkvormen ik ga inzetten en dan natuurlijk hopen dat het zo uitkomt als ik had bedacht! Niet altijd is dat het geval…
‘Tijdens een evaluatie van een training gaven twee mensen aan dat ze iets hadden gemist. Verdieping, zo werd gezegd. Ik schrok, we hadden juist zoveel aandacht besteed aan de theorie en de wetenschappelijke basis, want dat was toch ‘verdieping?’. Maar na wat doorvragen bleek dat deze deelnemers iets anders bedoeld hadden met verdieping. Ze hadden werkvormen gemist waarin ze zelf de vertaalslag naar hun eigen praktijk hadden kunnen leggen (vraag 4)! Nu wisten ze nog niet goed wat morgen op het werk te doen.’
Bewust experimenteren
Natuurlijk jammer om dat achteraf te horen. Toch heb ik er veel van geleerd bij het kiezen van werkvormen bij volgende trainingen. Over leerstijlen, perspectief en variatie. Wel ben ik van mening dat je er ook niet te krampachtig over moet doen. Ja, het is belangrijk om weldoordacht, bewust je eigen keuzes voor werkvormen te maken. Nee, het is niet erg als vervolgens blijkt dat niet elke werkvorm even goed uit de verf kwam. Aanpassen in het moment of achteraf is altijd een optie.
Het plezier zit hem juist in het experimenteren!
Ga jij zelf voor de groep staan? Bijvoorbeeld met een workshop, training of teamsessie? Zou jij ook eens wat extra hulp willen hebben bij het ontwerpen van je workshop? Psydos helpt je met coaching en training zodat jij goed voorbereid voor de groep kan staan. Kijk ook eens bij onze gratis Frisse Bliksessie om gewoon wat van gedachte te wisselen over je workshop!